Een kwarteeuw beiaardklanken met Liesbeth Janssens

Al een kwarteeuw vullen de klokken van de Sint-Pietersbandenkerk ons centrum met prachtige muziek. Van gekende volksliederen tot klassieke muziek, van opgewekt tot dromerig. “Maar nooit verdrietig”, vertelt stadsbeiaardier Liesbeth Janssens. Samen met haar blikken we terug op 25 jaar beiaard in Lommel.

Liesbeth, je bent de vaste beiaardier van Lommel. Was je er van bij het prille begin bij?

“Ja, ik was aanwezig bij de opening. Ik herinnner me nog heel goed dat het groots werd opgevat met een harmonie en kanongebulder. Het was een hele mooie inhuldiging. 
Kort daarna heb ik deelgenomen aan het examen om stadsbeiaardier te worden. Ondertussen speel ik al 25 jaar op de prachtige beiaard van Lommel.”

Het is een bijzonder exemplaar hé?

“Ik denk dat veel Lommelaars niet beseffen wat voor fantastisch instrument ze in hun stad hebben. De beiaard klinkt niet alleen bijzonder mooi, hij is ook uitzonderlijk uitgebreid. De Lommelse beiaard heeft maar liefst 63 klokken. Om een vergelijking te maken: die van Antwerpen heeft er 49. Je kan hem dus gerust de Steinway onder de beiaarden noemen.”

Hoe heb je de beiaardconcerten door de jaren heen zien evolueren?

“De eerste jaren trokken we meteen een groot publiek dankzij de Parkconcerten, waarbij we beiaardmuziek combineerden met optredens in het Burgemeesterspark. Daarna zijn we overgestapt op aparte beiaardconcerten verspreid over de zomer. Daarbij gaan we steeds op zoek naar originele concepten. Zo hebben we al gastspelers van over de hele wereld ontvangen en gewerkt met een mobiele beiaard. Ook heb ik samen gespeeld met verschillende bands, waaronder deze zomer nog met The Hive. Dat was trouwens een prachtig concert. En sinds een aantal jaren streamen we ook livebeelden vanuit de kerktoren op een groot scherm, zodat het publiek de gastbeiaardier ook aan het werk kan zien. Je merkt het, we blijven steeds vernieuwen.”

Hoe is het om samen te spelen met een band die zich bijna 50 meter lager bevindt?

“Daar komt een sterk staaltje techniek aan te pas. Het geluid van de klokken bereikt de luisteraars pas 1,5 seconden nadat ik de hamers heb aangeslagen. Het is de taak van de technicus om het geluid van de band toch samen te laten vloeien met dat van de klokken.”

“Zelf vind ik het heel fijn om samen te spelen met andere muzikanten. Lokale bands brengen bovendien hun eigen fans mee, wat zorgt voor een gevarieerd publiek.”

Welke samenwerking blijft jou het meeste bij? 

“De werking van de beiaard is erkend als UNESCO-werelderfgoed, omdat de beiaard mensen met elkaar verbindt. In dat opzicht zal de samenwerking met het Huis van de Wereld me altijd bijblijven. Een Mexicaanse dame, Irandi, vertelde me over Día de los Muertos. Dat is een groot feest om te de overledenen te eren met veel muziek en versiering. Je kent het misschien van de Disney-film Coco. Dat intrigeerde me enorm. We sloegen de handen in elkaar om op Allerheiligen een event te organiseren waarbij we onze culturen samenbrachten. Het werd een heel intiem en tegelijk leerrijk moment, dat ik graag nog eens zou overdoen.”

Je sprak over gastspelers van over de hele wereld. Hoe krijg je die in Lommel?

“Iedereen vindt het een eer om in Lommel te komen spelen. Het is dan ook een uitstekende beiaard. Je kunt er alle mogelijke stijlen op spelen: van barok tot romantiek, hedendaags, pop en jazz. Dat kan niet op elke beiaard.”

Op 3 september vieren we 25 jaar beiaard. Wat staat er op het programma?

“Dan maken we de winnaars van de beiaardtunewedstrijd bekend. Een 30-tal muziekstudenten stuurden een eigen compositie in. Uit die stukken heeft de jury twee winnaars geselecteerd. Tijdens de feestavond op 3 september worden alle ingezonden werken gespeeld. Het publiek mag daaruit nog een extra winnaar selecteren.”

“Daarnaast stel ik ook het Lommels beiaardboek voor. Het bevat eigen beiaardmuziek en bewerkingen van klassieke composities. Dat boek wordt verspreid onder beiaardiers over de hele wereld. De bedoeling is dat het een visitekaartje voor Lommel wordt.”

Je zal die avond zelf niet kunnen spelen.

“Klopt, ik ben enkele weken out door een blessure aan mijn hand. Gelukkig is er een grote solidariteit onder de beiaardiers en kan het concert gewoon doorgaan. Bevriende beiaardiers zullen die avond stukken spelen uit mijn boek.”

De beiaard bespelen is belastend voor armen en polsen. Hoe lang wil je er nog mee doorgaan?

“Ik denk er nog niet aan. Ik ben als muzikant echt verweven met mijn instrument. Ik kan daar al mijn emoties in kwijt. Toch speel ik niet voor mezelf, maar voor de mensen van Lommel. Ik wil een streepje licht in hun leven brengen.”

_{Sien Werelts - aug '25}